Testisteki kan akımını sağlayan toplar damarların anormal genişlemesidir. Böylece kirli kan bu damarlarda ve testiste göllenerek testiste fonksiyon bozukluğuna neden olur.
Varikosel erkek infertilitesi (kısırlığının) bilinen en önemli nedenidir. Kabaca infertilitenin 1/3’ünden erkek faktörlü nedenler, 1/3’ünden kadın faktörlü nedenler, 1/3 ünden de bilinmeyen nedenler suçlanır. Erkeklerde ise kısırlığa sebep olan patolojiler sıralandığında ilk sırada varikosel gelmektedir.
Varikosel düzeltilebilir kısırlığın en önemli nedenidir. Varikosel cerrahisi sonrası sperm üretiminde genellikle iyileşme olur. Bunun için cerrahinin üzerinden en az 3 ay geçmelidir.
Varikosel cerrahisinin amacı var olan infertilitenin (kısırlığın) düzeltilmesidir. Bu ameliyatı uygulayarak infertilite yapmak yerine infertiliteyi çözmeye çalışırız. Varikosel ameliyatları bazen de varikosel hastalığına bağlı oluşan ağrı nede ile uygulanabilir. Bu durumda ise testisin kan akımını sağlayan atar damarda hasar oluşarak testisin fonksiyonu bozulabilir. Ancak mikroskobik varikosel ameliyatında bu ihtimal çok düşük olup en güvenli ve başarılı cerrahi yöntemdir.
Hayır değildir. Özellikle düşük dereceli varikosel hastalığı olan erkeklerde sperm parametrelerinde bozulma olmayabilir. Bu hastalar sadece belirli aralıklarla kontrol edilir. Cerrahi müdahale çoğunlukla gerekmez.
Varikosel patolojisine bağlı infertilite yaşayan çiftlerin önemli bir kısmının varikosel cerrahisi sonrası başarılı gebeliği gerçekleşir. Özellikle mikro cerrahi varikosel ameliyatı yüksek başarı oranına sahiptir.
Varikoselin oluşturduğu sperm kalitesinde bozulmalar varikosel patolojisine müdahale edildikten yaklaşık 3-6 ay sonra düzelmeye başlar. Varikosel ameliyatından sonraki 1 yıl içinde yaklaşık %45-50 çift doğal gebeliği sağlamış olur.
Yapılan bilimsel çalışmalarda varikosel nedeni ile sperm üretiminde hasar gelişen erkeklerin mikrocerrahi sonrası IVF (tüp bebek) başarısı da artar. Uygun vakalarda IVF uygulanacaksa dahi öncesinde varikosel ameliyatı fayda sağlayacaktır.
Varikosel hastalığında sperm parametrelerinde bozulma gelişebilir. Ejekülattaki sperm yoğunluğunda azalma, sperm hareketliliğinde azalma ve sperm hücrelerinde şekil bozuklukları oluşturarak infertiliteye (kısırlık) neden olabilir.
İleri derecede varikosel hastalığında sperm üretiminin yanında testosteron seviyesinde de düşüş yaşanabilir. Bu durum ereksiyon sorunlarına ve cinsel istekte azalmaya (libido kaybı) yol açabilir.
Varikoselin kendiliğinden geçmesi söz konusu değildir. Standart ve etkili tedavisi mikroskobik varikosel ameliyatıdır. İlerlemiş hastalıkta testis fonksiyonu bozularak sperm üretimi ve erkeklik hormonu olan testosteron üretimi azalır. Testis küçülerek geriye dönüşümü olmayan hasar oluşabilir. Ameliyatsız takip edilecekse bile üroloji uzmanı gözetiminde yapılmalıdır.
Varikoselde testisin toplar damarlarında anatomik bozulma sonucu oluştuğu için bitkisel kürler ile düzelmesi mümkün değildir. Bu hastalığın tek tedavisi bu anatomik bozukluğun cerrahi ile düzeltilmesidir. Keçiboynuzu ve kırkkilit otu gibi arama motorlarında bahsi geçen otların varikoseli geçirdiğine dair yeterli bilimsel kanıt yoktur.
Çocuk sahibi olmaya çalışan kadınların sıkça sorduğu sorulardan bir tanesi de eşinde varikosel olan çiftlerin çocuk sahibi olup olamayacağıdır. Varikosel hastalığı erkek kısırlığında tedavi başarısı en yüksek patolojilerden biridir.
Varikosel ameliyatına aday hastaların arama motorlarında bu ameliyatın olumlu ve olumsuz etkilerini sıkça aramaktadırlar. Bu blog yazımızda merak edilen soruları yanıtlamaya çalıştık. Tıbbi web sitelerinde direk hasta yorumları yayınlamak sağlık bakanlığı tarafından yasaklanmıştır.
Varikosel ameliyatı fiyatı uygulanan cerrahi yönteme, cerrahın deneyimine ve hastanenin şartlarına göre değişiklik göstermektedir.
Doç. Dr. Arif DemirbaşÜroloji Uzmanı Bursa
Doç. Dr. Arif Demirbaş
İletişim